|
Rodzaje surowców ceramicznych
Masy ceramiczne dzielą się na:
1. Surowce ilaste ( plastyczne), które można dowolnie formować. Nadany kształt nie zmienia się również po wysuszeniu i wypaleniu.
2. Surowce nieplastyczne, służące odchudzeniu mas ceramicznych o bardzo wysokim stopniu plastyczności, obniżeniu temperatury spiekania oraz topnienia mas, albo jako materiał tworzący szkliwa ceramiczne.
1. Surowce ilaste
a) Podział surowców ilastych ze względu na pochodzenie geologiczne:
-Surowce pierwotne, które występują w miejscu ich powstania ze skał macierzystych jest to: lateryt, boksyt, kaolin, glina pierwotna.
-Glina wtórna osadowa jest przenoszona z z miejsca jej powstania w inne, jest to glina rzeczna, morska, polodowcowa lub przenoszona przez wiatr.
-Łupek ilasty ( argilit) , twarda i zbita glina, powstała z gliny wtórnej w wyniku przemian. Charakteryzuje się niską plastycznością i siłą wiązania.
b)Podział ze względu na zastosowanie:
-Kaolin i glina szlachetna- e względu na to, że nie posiadają zanieczyszczeń, charakteryzują się białą barwą po wypaleniu. Służą do wyrobu fajansu, kamionki oraz porcelany.
-Glina ogniotrwała- tworzy się z niej wyroby szamotowe. Glina ta odznacza się dużą plastycznością
-Glina pospolita- zawiera dużo zanieczyszczeń,odpowiedzialnych za zmniejszenie ogniotrwałości i zabarwianie czerepu. Nalezą do niej:
+ Glina garncarska- glina plastyczna, zawierająca najmniej zanieczyszczeń. Wypalone wyroby z tej gliny mogą mieć barwę od jasnej żółtej do ciemnej czerwonej.
+ Glina ceglarska i klinkierowa- gliny średnio plastyczne.
+ Glina łupkowa- charakteryzuje się dużą twardością i bardzo niska plastycznością. Glinę ta stosuje się do produkowania klinkieru.
+ Ił trzeciorzędowy- glina pochodzenia jeziornego, nader tłusta o bardzo drobnym uziarnieniu.
+ Glina morenowa- ( zwałowa, lodowcowa) powstała w wyniku wietrzenia moren lodowcowych. W jej skład wchodzi wiele zanieczyszczeń typu kamienie, żwir, piasek i pył wapienny.
+ Glina nawiana ( lessa) składająca się z pyłu kwarcowego, skalenia, węglanu wapnia i substancji ilastej. Glinę tą stosuje się do wytwarzania klinkieru.
+Glina bentonitowa- jest to glina bardzo plastyczna, posiada dużą wytrzymałość mechaniczną po wysuszeniu. Mają zastosowanie w produkcji ceramiki szlachetnej.
2 Surowce nieplastyczne
-Surowce o obfitej zawartości tlenku glinu:: diaspory, hydrargility, boksyty, mulity, sylimanity, andaluzyty, cyjanity, korundy.
-Surowce krzemionkowe: kwarc, piasek kwarcowy, piaskowiec, kwarcyt,kwarcyt cementowy, kwarcyt krystaliczny, kwarcyt konglomeratowy, flint, łupek kwarcytowy.
-Surowce ceramiczne w skład których wchodzą głównie związki wapnia albo magnezu: wapienie, kreda, margel, gips, fosforyt, apatyt, fluoryt, dolomit, magnezyt, talk oraz serpentyn.
-Surowiec skaleniowy ( alkaliczny): skalenie potasowe ( ortoklazy, mikrokliny), skalenie sodowe ( albity), skalenie wapniowe ( anortyty).
-Surowce mające w składzie węgiel C: grafity, węglik krzemu ( karborund).
-surowce pozostałe: chromit, cyrkon, tlenek cyrkonu, tlenek berylu.
-Surowce przeznaczone do szkliw oraz farb ceramicznych:
+ Surowce kwaśne- krzemionka, tlenek borowy, boraks krystaliczny, tlenek glinu.
+Surowce zasadowe- tlenek ołowiawy, mienia ołowiowa, tlenek wapnia, dolomit, fluorek wapniowy, fosforan wapniowy.
+Surowce alkaliczne tlenek potasu, tlenek sodu.
+Surowce pomocnicze- tlenek magnezowy, tlenek cynowy, tlenek cynkowy, pięciotlenek fosforowy, dwutlenek cyrkonu, węglan strontowy, węglan barowy.
+Surowce barwiące- kobalt, chrom, miedź, żelazo, mangan, nikiel, dwutlenek tytanu, tlenek złotawy, metaliczne złoto, dwutlenek selenu, dwutlenek uranu. |
